همه چیز در مورد خاک اسیدی را بدانید!

قبل از بررسی خاک اسیدی، باید ابتدا با مفهوم اسیدیته خاک آشنا بشیم و همه چیز در مورد خاک اسیدی رو بدونیم. به طور کلی برای اندازه گیری اسیدیته مواد مختلف از یک مقیاس لگاریتمی به نام  PH استفاده میشه. PH، بازه‌ای 15 عددی از عدد 0 تا 14 هست و هر چی عدد این شاخص، کوچیک تر باشه ماده اسیدی تره. اعداد بزرگتر از 7 یک ماده بازی یا قلیایی رو نشون میدن و خود عدد 7 حد بینه هست که نشون میده ماده خنثی هست. در مورد اسیدیته خاک باید گفت که بیشتر خاک‌ها PH نزدیک به عدد 7 رو دارن اما اگه PH خاک کمتر از 6.5 باشه، خاک اسیدی تلقی میشه.

همه چیز در مورد خاک اسیدی

دونستن میزان اسیدیته یا PH خاک اهمیت زیادی داره چون PH خاک بر عملکرد و رشد گیاهان تاثیر زیادی میذاره. مثلا در مورد کشت مزرعه ای محصولات کشاورزی، پروژه های گلخونه ای یا در پرورش برخی گیاهان حساس، در صورت اشتباه کردن در تشخیص PH درست خاک، ممکنه فرد دچار زیان مالی بزرگی بشه و یا حداقل اینکه به نتیجه دلخواه خودش نرسه. حالا سوال اینه که ما چجوری میتونیم به میزان PH خاک پی ببریم.

روش های اندازه گیری PH خاک

در ادامه قصد داریم تا شما عزیزان رو با روش های اندازه گیری PH خاک آشنا کنیم پس با ما همراه باشید.

آزمایشگاه خاک شناسی

بهترین و دقیق ترین روش تعیین اسیدیته خاک، اینه که یک نمونه از اون رو در یک آزمایشگاه خاک شناسی آزمایشش کنید. این آزمایشگاه ها با دقت بالایی PH خاک رو برای شما مشخص میکنن.

روش های خانگی اندازه گیری PH

در مقیاس کوچیک، در کاشت گیاهان زینتی و باغچه‌ای، شاید نیازی به آزمایش خاک در آزمایشگاه‌های خاک شناسی نباشه و اندازه گیری PH خاک به روش‌های خونگی هم تا حد زیادی کار افراد رو راه بندازه. البته خیلی از روش های خونگی درجه PH رو تشخیص نمیدن بلکه صرفا مشخص میکنن که خاک اسیدیه یا قلیایی. از جمله روش های خونگی تعیین اسیدیته میشه به موارد زیر اشاره کرد.

استفاده از کاغذهای شناساگر

انواع کاغذهای شناساگر PH خاک از جمله کاغذ لیتموس و کاغذ تورنسل در بازار پیدا میشه. استفاده از کاغذهای شناساگر به عنوان یکی از سریع ترین و مقرون به صرفه ترین روش ها برای تعیین PH خاک شناخته میشه که با دقت کم و بیش مناسبی، PH خاک رو تشخیص میدن.

شیوه کارشون بدین صورت که شما باید محلولی رقیق از آب مقطر و خاکی که میخواید به اسیدیتش پی ببرید رو تهیه کنید و بعد کاغذ شناساگر رو چند لحظه در این محلول قرار بدید تا خیس بشه. بعد کاغذ رو خارج میکنید و بعد از مدتی میبینید که کاغذ تغییر رنگ میده. از مقایسه رنگ جدیدی که روی کاغذ ظاهر شده با راهنمای رنگی کاغذ میشه به PH تقریبی خاک پی برد.

کیت های خانگی یا PH متر

استفاده از این دستگاه‌ها دقیق ترین روش خونگی برای پی بردن به اسیدیته خاکه. PH مترها معمولا دستگاه‌هایی کوچیک و با کاربرد خیلی آسون هستن و مدل‌های مختلفی ازشون در بازار وجود داره. خیلی از اونا یک انتهای قلمی شکل دارن که در داخل محلول خاک مورد نظر گذاشته میشه و یک نمایشگر دارن که عدد PH خاک رو نشان میده.

استفاده از جوش شیرین و سرکه

جوش شیرین و سرکه، هر کدوم به عنوان یک شناساگه برای اسیدیته خاک قابل استفاده هستن. برای استفاده ازشون مقداری از هر ماده رو در مقداری آب حل کنید و بعد به صورت جداگانه این دو محلول بدست اومده رو روی نمونه خاک خودتون بریزید. اگه از ریختن محلول جوش شیرین روی خاک، کف ایجاد شد خاک اسیدیه و اگه محلول سرکه باعث ایجاد کف شد، خاک قلیایی هست. در صورتی که هیچ کدوم از محلول ها کفی ایجاد نکردن خاک خنثی هست.

استفاده از آب کلم قرمز

با جوشوندن قطعات کلم قرمز در آب، یک محلول خنثی و ارغوانی شکل بدست میاد که شما میتونید از این محلول رنگی، برای پی بردن به اسیدیته خاک استفاده کنید. برای این کار محلول رنگی کلم قرمز رو در ظرفی بریزید و کمی از خاک خودتون رو هم در داخلش بریزید. پس از مدتی رنگ ارغوانی محلول تغییر میکنه. اگه رنگ محلول به سمت صورتی، متمایل شد، هر چی رنگ صورتی غلیظ تر باشه خاک اسیدی‌تره. اما اگه رنگ محلول به سمت آبی یا سبز تغییر کنه یعنی خاک قلیایی هست و هر چی رنگ حاصله روشن تر باشه درجه قلیایی بودن بیشتره.

با هم بخوانیم: آسان ترین روش های اسیدی کردن خاک!

مشکلات ناشی از اسیدی بودن خاک برای گیاهان

اگه خاک، بیش از حد اسیدی باشه رشد گیاهان در اون با مشکل روبرو میشه. به این دلیل که اسیدی بودن خاک، باعث تغییر میزان و غلظت عناصر مغذی خاک میشه و این تغییر به دو نوع هست.

افزایش عناصر کم مصرف

اگه اسیدیته خاک، بالا باشه عناصر کم مصرف خاک مثل آهن و آلومینیوم در خاک افزایش پیدا میکنن. این عناصر گرچه برای رشد گیاه مورد نیازن ولی اگه غلظتشون در خاک بیش از حد معمول‌ باشه، جذب زیادشون توسط گیاهان باعث مسمومیت گیاهان میشن.

کاهش عناصر پرمصرف خاک

نتایج مطالعات نشون میده که اگه خاک، از حد معمول بیشتر اسیدی باشه، جذب عناصر پر مصرف و مورد نیاز گیاه به ویژه فسفر، به شدت کاهش پیدا میکنه و این مسئله به رشد پوشش گیاهی طبیعی و یا رشد گیاهان زراعی روی خاک‌های اسیدی لطمه میزنه.

عوامل مؤثر بر اسیدی‌تر شدن خاک

منشا خاک

منشا اولیه خاک بر میزان اسیدیته خاک موثره. همونطور که میدونید خاک از هوازدگی سنگ‌های مادر در طی صده ها و هزاران سال ساخته میشه و جنس سنگ‌های مادر بر خاکی که ازشون ساخته میشه موثره.

پوشش گیاهی

اگه خاک مورد استفاده کشاورزی یا گلخونه، از یک محیط جنگلی آورده شده باشه احتمال اسیدی بودنش زیاده. چون خود پوشش گیاهی جنگلی، باعث اسیدی تر شدن بیشتر خاک میشه و در این شرایط ممکنه محصولات کشاورزی در این نوع خاک‌ها عملکرد خوبی از خودشون نشون ندن.

 بارندگی

به دلیل حل شدن عناصر مختلف هوا در آب باران این عناصر میتونن PH خاک رو تغییر بدن و اون رو اسیدی‌تر کنن.

کودهای شیمیایی و آلی

انواع کودهای شیمیایی و هم کود آلی به مرور زمان میتونن خاک رو اسیدی‌تر کنن. و این مسئله به این دلیله که عناصر موجود در کودها به تدریج به صورت یُن، وارد خاک میشن و PH خاک رو کاهش میدن و خاک اسیدی‌تر میشه.

گیاهان اسید دوست

بیشتر گیاهان آپارتمانی با خاک خنثی سازگاری دارن و در این خاک ها به خوبی رشد میکنن. اما برخی از گیاهان به خاک اسیدی، علاقه بیشتری دارن و در گذر زمان برای رشد در خاک‌های اسیدی تکامل پیدا میکنن. اکثر گیاهانی که خاک اسیدی رو ترجیح میدن جزو گیاهان زینتی هستن و گل های زیبایی دارن و برای پرورش خونگی خیلی پر طرفدار هستن. در ادامه لیستی از گیاهان آپارتمانی اسید دوست رو به شما معرفی میکنیم:

• گاردنیا
• ماگنولیا
• نرگس‌ها
• زنبق ژاپنی
• آزالیا‌های ژاپنی
• ادریسی‌های آبی و …

درمان اسیدی بودن خاک

برای اصلاح خاک اسیدی، یکی از روش‌های رایج اضافه کردن دوره ای پتاسیم کربنات به خاکه. با توجه به اینکه پتاسیم کربنات به راحتی قابل حل شدن در آبه معمولا این ماده رو به سیستم آبیاری قطره ای اضافه میکنن و باعث افزایش PH خاک در اطراف ریشه گیاهان میشه و تاثیر نامطلوب خاک اسیدی رو بر رشد گیاهان از بین میبره یا کاهش میده. کودهای حاوی ترکیبات آهکی هم یکی دیگه از روش‌های اصلاح خاک اسیدی هستن، مثلا سولفات آمونیاک یکی از این کودهای رایجه.

در مجله گل و گیاه رزفارست بخوانید:

چه خاکی برای گیاهان آپارتمانی مناسب است؟

استفاده کاربردی از هیدروژن پراکسید در باغبانی

زیباترین گیاهان آپارتمانی قلیایی دوست برای نگهداری در منزل

سوالات متداول درباره همه چیز در مورد خاک اسیدی

خلاصه نکات مقاله همه چیز در مورد خاک اسیدی

قبل از بررسی خاک اسیدی، باید ابتدا با مفهوم اسیدیته خاک آشنا بشیم و همه چیز در مورد خاک اسیدی رو بدونیم. به طور کلی برای اندازه گیری اسیدیته مواد مختلف از یک مقیاس لگاریتمی به نام  PH استفاده میشه. PH، بازه‌ای 15 عددی از عدد 0 تا 14 هست و هر چی عدد این شاخص، کوچیک تر باشه ماده اسیدی تره.

اعداد بزرگتر از 7 یک ماده بازی یا قلیایی رو نشون میدن و خود عدد 7 حد بینه هست که نشون میده ماده خنثی هست. در مورد اسیدیته خاک باید گفت که بیشتر خاک‌ها PH نزدیک به عدد 7 رو دارن اما اگه PH خاک کمتر از 6.5 باشه، خاک اسیدی تلقی میشه. دونستن میزان اسیدیته یا PH خاک اهمیت زیادی داره چون PH خاک بر عملکرد و رشد گیاهان تاثیر زیادی میذاره.