روش های قلمه زنی گیاهان

برای اینکه گیاهی رو تکثیر کنید، روش های مختلفی وجود داره. اما یکی از روش های مرسوم تولید مثل مصنوعی گیاهان، قلمه زدنه. درسته که قلمه زدن یکی از رایج ترین روش ها برای پرورش و تکثیر گیاهانه اما تعداد همه گیاهان رو نمیشه از این روش افزایش داد. روشهای قلمه زنی گیاهان 4 مورده و بر اساس نوع گیاه باید از یکی از این 4 روش استفاده کرد. برای آشنایی بیشتر و کامل تر با قلمه زنی و روش های اون در ادامه همراه ما باشید.

قلمه زدن گیاهان آپارتمانی

در این مجله از مجله گل و گیاه رزفارست میخوانید : روش های قلمه زنی گیاهان برای تعداد زیادی از گل های آپارتمانی به سادگی قابل انجامه. یکی از رایج ترین روشهای قلمه زنی گیاهان آپارتمانی قلمه زدن از ساقه گیاهه.

مراحل قلمه زدن ساقه گیاه:

1. گیاه مادر: یک گیاه سالم و بالغ انتخاب کنید، که ریشه های اون پوسیده و یا قارچ زده نباشند.
2. گلدان مناسب: در یک گلدان مناسب مقداری قابل توجهی خاک می ریزیم، تا قلمه در خاک قرار گرفته و تکان نخوره. بهتره که از خاک سبک استفاده بشه، چرا که آب رو بهتر جذب میکنه و محیطی مرطوب رو برای رشد گیاه جدید ایجاد میکنه. از خاک باغچه به هیچ وجه استفاده نکنید، چرا که ممکنه دارای عوامل بیماری زا باشه. بهتره که در خاک گلدان از کود استفاده بشه. در نظر داشته باشید، که عمق گلدان باید در حدود 10 الی 14 سانتی متر باشه.
3. انتخاب ساقه: از یک ساقه بلند، سالم و سبز و غیر چوبی برای قلمه زدن استفاده کنید.
4. چاقو مناسب: چاقویی که به وسیله اون به قلمه زدن گیاه می پردازید، باید کاملا تیز و استریل باشه، تا باعث به ساقه گیاه بیماری منتقل نکنه. قلمه بهتره که در حدود 10 الی 15 سانتی متر باشه و یک یا دو برگ داشته باشه.
5. ریشه زایی: بعضی گیاهان به سرعت ریشه دار میشن، اما اگه نگران مرحله رشد ریشه گیاه هستید، می تونید از هورمون های ریشه زایی استفاده کنید.
6. کاشت: قلمه رو در گلدانی که آماده کردید، بکارید و بعد از یک پلاستیک برای پوشاندن قلمه گیاه آپارتمانی استفاده کنید. پلاستیک باعث میشه تا محیط نگهداری گیاه گرم و مرطوب باشه و در فصول سرد در اثر باد و سرما از قلمه محافظت بشه. بهتره تا چند سوراخ روی پلاستیک ایجاد کنید، تا گردش هوا صورت بگیره.

بیشتر بخوانید:

نجات گیاه از دست رفته

درست کردن باغچه گلدانی

انواع ساکولنت ها را بشناسید!

https://roseforest.ir/%d9%86%da%af%d9%87%d8%af%d8%a7%d8%b1%db%8c-%d8%a7%d8%b2-%d9%86%d8%ae%d9%84-%d9%85%d8%b1%d8%af%d8%a7%d8%a8/

https://roseforest.ir/papital-plant-maintenance/

معنی قلمه زدن

برای رشد و نمو گیاه جدید، قسمتی از گیاه اصلی رو جدا می کنند و جداگانه می کارند. قلمه زنی که در لغت به معنی پرورش و تکثیره، برای بیشتر گیاهان به سادگی انجام پذیره. اما برای برخی دیگه احتمال موفقیت اون خیلی پایینه و بهتره تا از کاشت بذر برای تکثیر گیاه استفاده کرد. روشهای قلمه زنی گیاهان از طریق ساقه، ریشه و برگ انجام میشه. اما از اونجایی که استعداد ریشه زایی تمام گیاهان یکسان نیست، در برخی مواقع لازمه تا از هورمون های مخصوص برای رشد ریشه گیاه استفاده بشه.

این روش تولید مثل غیر جنسی در باغداری  بسیار رایج و کاربردیه. البته فراهم کردن شرایط مناسب برای قلمه هم کار ساده ای نیست و نیاز به مراقبت های ویژه داره. از طرفی بهتره تا قلمه زنی در فصول مختلفی از سال انجام بشه.

مدت زمان ریشه زدن قلمه

مدت زمانی که طول میکشه تا در هر کدام از روشهای قلمه زنی گیاهان رشد ریشه صورت بگیره، متفاوته. البته این مدت زمان علاوه بر نوع گیاه و توانایی اون در ریشه زایی به عوامل دیگه ای مثل شیوه قلمه زنی و استفاده از هورمون های ریشه زایی بستگی داره. به صورت کلی ریشه زایی گیاه در حدود 3 هفته تا چند ماه ممکنه طول بکشه. نکته ای که باید در این مدت به اون توجه داشت، مراقبت ویژه از گیاهه. اگه احساس کردید که گیاه شما حساسه و قلمه زنی اون دردسر های زیادی داره، بهتره از روش های دیگه برای تکثیر گیاه استفاده کنید.

در نظر داشته باشید که روشهای قلمه زنی گیاهان رو میشه در فصول مختلفی از سال انجام داد. اما بهتره در زمان به خصوص و مناسبی باشه تا موفقیت قلمه زنی بیشتر بشه. بهترین زمان برای قلمه زدن گیاه در فصل بهاره. چرا که گیاه در فرایند رشد به سر میبره و شاخه های نرم و تازه اون در حال رشد کردن هستند.

البته مناسب ترین زمان اواخر پاییز و شروع فصل بهاره، چرا که هنوز فرایند ریشه دهی گیاهان انجام نشده. البته لازمه توجه داشته باشید، که در بازه زمانی پاییز تا بهار، فصل زمستان را پیش رو دارید. مراقبت از گیاه به خصوص اگه در باغچه و خارج از محیط خانه کاشته شده بسیار نکته مهمیه. دی ماه فصلیه که احتمال سرما زدن قلمه گیاه زیاده و بهتره تا گیاه رو در محیطی گرم نگهداری کنید.

روش قلمه زدن درخت

روشهای قلمه زنی گیاهان با درختان کمی تفاوت داره. درختان رو از روش قلمه زدن به دو روش میشه تکثیر کرد:

1. عدم نیاز به جدا سازی از درخت مادر: تعدادی از درختان هستند، که برای قلمه زنی و تکثیر نیاز به جداسازی از درخت مادر ندارند. به صورتی که اگه قسمتی از شاخه درخت مادر در خاک قرار بگیره، از همون ناحیه ریشه های جدید رشد میکنه و درخت جدیدی تشکیل میشه. البته این در حالیه که شرایط لازم برای رشد و پرورش درخت جدید فراهم باشه.
2. جداسازی شاخه درخت: در این حالت شاخه ای رو از درخت مادر جدا می کنید و می تونید اون رو در هر کجا که دوست دارید بکارید. بهتره که این روش رو در فصول مناسب انجام بدید، تا احتمال موفقیت قلمه زدن بیشتر بشه. قبل از اینکه درخت شما شروع به برگ دادن بکنه، باید قلمه زنی رو انجام بدید. البته در نظر داشته باشید، که قلمه زدن برای تمام درختان امکان پذیر نیست و نمیشه از این روش برای تکثیر هر درختی استفاده کرد. برای مثال قلمه زدن برای درخت انگور روش مناسبیه اما برای درخت گردو نتیجه بخش نیست.

برای اینکه قلمه زنی موفقیت آمیز باشه، می تونید شاخه درخت رو در یک باغچه و یا محیط مناسب بکارید. بعد از 2 سال و زمانی که درخت به خوبی رشد کرد و ریشه دار شد، اون رو به مکان اصلی منتقل کنید. برای قلمه زنی درختان باید از شاخه هایی به طول 20 تا 30 سانتی متر و قطر 1 تا 5 سانتی متر استفاده بشه. برای قلمه زنی بهتره شاخه های یکساله که جوانه هایی سالم و درشت دارند، رو انتخاب کنید.

دیگر مقالات:

نکاتی درباره نگهداری از نخل ماداگاسکار

آشنایی با نحوه تکثیر گل و گیاه آپارتمانی

درختچه‌ها و گل‌ های مناسب تراس و بالکن

نگهداری از گیاه سانسوریا وروش های تکثیر آن همراه با فیلم اموزشی

نگهداری از گیاه کروتون

چه درختانی را میشود قلمه زد

• انجیر
• انگور
• گردو
• توت
• به
• سیب
• شمشاد
• صنوبر

نام گیاهانی که با قلمه زدن زیاد میشوند

روش های مختلفی برای قلمه زنی گیاهان وجود داره. اما قبل از این که یکی از روش های قلمه زنی رو انتخاب کنید، لازمه تا گیاهی که قادر به تکثیر از طریق این روش رو پیدا کنید. در ادامه به معرفی چند گیاه که از طریق قلمه زنی تکثیر پیدا می کنند، پرداخته ایم:

• نخل مرداب: این گیاه ارتفاع یک متری داشته و رنگ اون سبز تیره است.
• گندمی: روشهای قلمه زنی گیاهان برای تکثیر گیاه همیشه سبز گندمی مناسبه. این گیاه ارتفاعی در حدود 30 سانتی متر داشته و طول برگ های اون به 25 سانتی متر هم میرسه.
• فیتونیا: این گیاه که به صورت خزنده و افقی رشد میکنه، برگ هایی با رگه های سفید و صورتی داره و در دسته گیاهان همیشه سبز قرار میگیره.
• دیفن باخیا: یکی از گیاهان مقاوم و آپارتمانی که از روش قلمه زدن ساقه میشه اون رو تکثیر کرد، دیفن باخیاست. البته این گیاه سمی و خطرناکه، در نتیجه اگه فرزند کوچک یا حیوان خانگی دارید، بهتره تا این گیاه رو در منزل خود پرورش ندید.
• پوتوس: این گیاه همیشه سبز، برگ های زیبا و قلبی شکل داره. رشد پوتوس با سرعت انجام میشه و میتونه تا ارتفاع 30 سانتی متر هم رشد کنه. قلمه زدن این گیاه کار بسیار راحتیه و کافیه تا قسمتی از شاخه گیاه رو در آب قرار بدید تا ریشه دار بشه. بعد از اینکه ریشه ها به خوبی رشد کردند، گیاه پوتوس جدید رو وارد خاک کنید.
• گیاه برگ بیدی: یکی از گیاهان مقاوم که به راحتی در هر جایی رشد میکنه، برگ بیدی نام داره. قلمه زدن این گیاه زیبا و ماندگار، میشه از طریق جدا کردن شاخه گیاه و رشد اون در خاک امکان پذیره.
• کاکتوس: کاکتوس ها رو میشه از طریق ساقه یا برگ قلمه زد و به سادگی تکثیر کرد. 

تحقیق در مورد قلمه زدن

روشهای قلمه زنی گیاهان متفاوته و برای تکثیر هر گیاه لازمه از روش مخصوصی استفاده بشه. در این قسمت به انواع روشهای قلمه زنی گیاهان از طریق ساقه اشاره کرده ایم:

1. قلمه علفی: در این روش از شاخه های در حال رشد و علفی استفاده میشه، که طول اونها در حدود 10 الی 15 سانتی متره. بهتره که قلمه ها رو در پلاستیک نگهداری کنید، تا رطوبت و گرمای مورد نیاز اونها تامین بشه. البته لازمه تا مراقب بیماری های قارچی که این گیاهان رو تهدید میکنه باشید. قلمه زدن میخک و شمعدانی به روش علفی انجام میشه.
2. قلمه خشابی: قلمه خشابی یا چوبی در مناطقی با آب و هوای معتدل یا سرد سیری بیشتر کاربرد داره. قبل از اینکه برگ های گیاه مادر سبز بشه باید قلمه زنی رو انجام بدید. ساقه ای که برای قلمه زدن انتخاب می کنید باید به طول 50 سانتی متر باشه و بهتره از شاخه های یکساله که رشد متوسطی دارند استفاده بشه. قلمه زنی سرو کوهی و انگور از طریق قلمه خشابی انجام میشه.
3. قلمه نیمه خشابی: در اواخر فصل بهار باید از این روش قلمه زنی استفاده بشه و بهتره که ساقه انتخابی یک یا دو برگ داشته باشه. داوودی، ختمی و زیتون رو از طریق قلمه زنی نیمه خشابی تکثیر می کنند.

یکی دیگه از روش های قلمه زنی گیاهان استفاده از برگ برای تکثیر گیاهه. گیاهانی که استعداد جوانه زنی دارند، از این روش تکثیر می شوند. تنها کافیست تا برگ اونها بر روی خاک مرطوب و مناسب بیوفته تا سر اون ریشه دار بشه و تکثیر گیاه رخ بده. بنفشه آفریقایی و سانسوریا از این مدل هستند.

قلمه زدن در پرلیت

پرلیت یک سنگ آتشفشانی و سفید رنگ که در سلامت گیاه و رشد بهتر اون نقش مهم و اساسی داره. از اون جایی که این سنگ حفره های زیادی در سطح خودش داره برای رشد و ریشه زایی گیاهان بسیار مناسبه. ترکیب این سنگ با خاک به پرورش بهتر گل و گیاه کمک میکنه و میتونه رطوبت خاک رو تا مدت ها در خودش نگه داره.

اگه به دنبال یک خاک مناسب هستید تا قلمه رو در اون پرورش بدید، لازمه تا حتما از این سنگ سفید در اون استفاده بشه. بهتره تا خاک گلدان قلمه دارای پرلیت، کوکوپیت، ماسه و پیتماس باشه.

از طرفی تهیه پرلیت از نظر اقتصادی هم به صرفه است. چرا که این سنگ آتشفشانی سال های سال خاصیت خودش رو حفظ میکنه و به مرور زمان پوسیده نمیشه و از بین نمیره.

سوالات متداول درباره روش های قلمه زنی گیاهان

خلاصه نکات مقاله روش های قلمه زنی گیاهان

تکثیر گل و گیاه از روش های مختلفی امکان پذیره. قلمه زدن یکی از روش های رایج و پرطرفدار برای پرورش و تکثیر گیاهان مختلفه. قلمه زدن رو میشه از طریق برگ، ساقه و ریشه انجام داد. اما مرسوم ترین حالت اون، استفاده از روشهای قلمه زنی گیاهان از طریق ساقه است.

البته لازمه بدونید که قلمه زنی برای تمام گیاهان ممکن نیست و تنها تعداد به خصوصی قادر به تکثیر از روش قلمه زنی هستند.