شب یلدا در شهرهای مختلف ایران چگونه برگزار می شود؟

شب یلدا یکی از شب ‌های مهم در ایران باستان بوده که رسم و رسومش برای ما تا حالا باقی مونده. اگه بخوایم از اهمیت شب یلدا و اینکه از چه تاریخی در تقویم رسمی ایرانیان قرار گرفته براتون بگیم، قصش طولانی و زیاد میشه اما به نظر میرسه که از زمان داریوش یکم در تقویم رسمی ایرانیان این جشن باستانی به وجود اومده. شب نشینی و جشن‌ هایی که در این شب و در نقاط مختلف ایران برگزار میشه، یک سنت کهنه که با گذشت زمان از اون دوره تاحالا نه تنها از اهمیتش کم نشده بلکه در نزد ایرانیان جایگاه و اهمیت ویژه ای داره. آداب و رسوم شب یلدا در ایران متفاوته و در هر شهری با رسم و رسوم خاصی برگزار میشه. ما در این مقاله از رزفارست قصد داریم تا به نحوه برگزاری جشن شب یلدا در شهرهای مختلف ایران بپردازیم، پس تا پایان مقاله با ما همراه باشید.

شب یلدا در شهرهای مختلف ایران

شب یلدا بین غروب آفتاب از 30 آذر (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول ماه دی (نخستین روز زمستان) اطلاق میشه. ایرانیان و خیلی از دیگه اقوام شب یلدا رو جشن میگیرن. این شب در نیم کره شمالی با انقلاب زمستانی مصادف ه و به همین دلیل از آن زمان به بعد طول روز بیش تر و طول شب کوتاه تر میشه.

جشن یلدا در ایران امروزی هم با جمع شدن و شب‌ نشینی اعضای خانواده و اقوام در کنار همدیگه برگزار میشه. آیین شب یلدا یا شب چله، همراه با خوردن آجیل مخصوص، هندوانه، انار و شیرینی و میوه‌ های مختلفه که همه ی اونا جنبهٔ نمادین دارن و نشونه برکت، تندرستی، فراوانی و شادکامی هستن. در ادامه ی این مقاله از رزفارست با نحوه برگزاری شب یلدا در شهرهای مختلف ایران آشنا میشید.

آداب و رسوم شب یلدا در شیراز

سفرهٔ مردم شیراز مثل سفره نوروز رنگینه. مرکبات و هندوانه برای سرد مزاج‌ ها و خرما هم برای گرم مزاج‌ها موجوده. حافظ‌ خوانی هم جزو جدا نشدنی مراسم این شب برای شیرازی‌هاست. البته خواندن حافظ در این شب نه تنها در شیراز مرسومه، بلکه رسم کلی چله‌ نشینانه.

آداب و رسوم شب یلدا در همدان

مردم همدان فال میگیرن با نام فال سوزن. همه افراد دور تا دور اتاق مینشینن و پیرزنی به طور پیاپی برای اونها شعر میخونه. همچنین در مناطق دیگه همدان تنقلاتی که مناسب با آب و هوای اون منطقه هست در این شب خورده میشه. در تویسرکان و ملایر، گردو و کشمش هم خورده میشه که از معمولی خوراکی‌ های موجود در این استان هاست.

آداب و رسوم شب یلدا در اصفهان

به باور اصفهانی‌ های قدیم، زمستان به دو بخش “چله” و “چله‌ کوچیکه” تقسیم میشد که موعد چله از اول دی‌ ماه تا ‪ بهمن ماه بود اما “چله کوچیکه” از دهم بهمن آغاز میشد و تا سی ام بهمن هم ادامه داشت. البته آیین برگزاری شب چله در اصفهان به دو نام “چله زری” (ماده) و”عمو چله” (نر) تقسیم میشه چون از گذشته تاکنون همه موجودات و اشیاء رو بر اساس جنس مذکر و مونث تقسیم میکردن. اصفهانی‌ها دوشب رو به عنوان شب چله برپا میکردن.

آداب و رسوم شب یلدا در کردستان

در کردستان هم خانواده‌ هایی که عروس به خونه بخت فرستادن خوانچه‌هایی حاوی هندوانه و آجیل و همچنین هدیه رو به خونه نو عروس و داماد میفرستن.

آداب و رسوم شب یلدا در تهران

تهرانیان قدیم در همه اعیاد خود سنت حسنه جمع شدن افراد خانواده در خونه بزرگتر خانواده رو داشته و همه فرزندان خانواده در خونه مادر و پدر جمع میشدن. از سنن یلدای تهران، صرف میوه‌های تابستونی از جمله هندوانه هست که به دلیل نزدیکی این مراکز کشاورزی با تهران، میوه هندوانه در خوراکی‌های شب یلدای تهرانیان قرار گرفته.

آجیل شب یلدا هم از دیگر مصروفات تهرانی‌ هاست که ترکیبش نشونه ی اعتقاد و تجربه اهالی تهران قدیم به خواص گوناگون میوه‌ های خشک شده هست که با عنوان “آخشیج” (تضادها) کاربرد داشته. مردم تهران شب یلدا رو همه ساله جشن میگیرن تا سنت‌های زیبای قدیم در لا به لای زندگی مدرنیته شهر نشینیشان حفظ بشه.

خرید سبد گل میوه

خرید سبد گل

آداب و رسوم شب یلدا در کرمان

مردم کرمان تا سحر انتظار میکشن تا از قارون افسانه‌ای استقبال کنن. قارون در لباس هیزم‌ شکن برای خانواده‌های فقیر تکه‌ های چوب میاره. این چوب‌ها به طلا تبدیل میشن و برای اون خانواده، ثروت و برکت به همراه میارن.

آداب و رسوم شب یلدا در سیستان و بلوچستان

مردم این استان بر اساس یک سنت دیرینه در شب یلدا در خونه بزرگ فامیل جمع میشن و به قصه‌هایی که پدر بزرگ‌ ها و مادر بزرگ‌ ها براشون نقل میکنن گوش میدن. برگزاری جشن‌های خانوادگی همراه ‌با گروهی از اعتقادات اسطوره‌ ای، شبی خاطره‌ انگیز رو برای خانواده‌های زاهدانی به‌ویژه کودکان و نوجوانان فراهم میکنه.

گفتن قصه، گرفتن فال حافظ، انجام بازی‌ های دسته‌ جمعی مثل گل یا پوچ و بیان لطیفه و خاطره رو میشه از سرگرمی‌های شب یلدا در این منطقه عنوان کرد.

با هم بخوانیم: بهترین کادو برای شب یلدا چیست؟ | کادوی شب یلدا برای دختر و پسر

آداب و رسوم شب یلدا در گیلان

در گیلان در شب یلدا حتما هندوانه رو میخورن و معتقدن که هر کس در شب چله هندوانه بخوره در تابستون احساس تشنگی نمیکنه و در زمستان سرما رو حس نمیکنه.

آداب و رسوم شب یلدا در کرمانشاه

در استان کرمانشاه هم، شب یلدا از جایگاه ویژه‌ای در بین مردم برخورداره و همواره با مراسم های زیبایی هم همراهه. مردم استان کرمانشاه در این شب بیدار میموندن تا با شعر خواندن، قصه گفتن، فال حافظ گرفتن و آجیل خوردن با مادر جهان در زادن خورشید همراهی و همدردی کنن.

میوه‌هایی هم در این شب خورده میشه که به گونه‌ای نمادی از خورشیده مثل هندوانه سرخ، انار سرخ، سیب سرخ و یا لیموی زرد. در کرمانشاه قصه‌هایی از عشق جاودانه شیرین و فرهاد، رستم و سهراب، حکایت حسین کرد شبستری و خواندن اشعار زیبا و دلنشین هم مرسومه.

آداب و رسوم شب یلدا در استان قزوین

مردم استان قزوین هم این آیین کهن رو با رفتن به خونه بزرگ‌ ترها میگذرونن. به عقیده بزرگترها آوردن میوه‌های مختلف خشک و تر و میوه‌های سرخ فام که به “شب چره” معروف هستن، همراه با خوراکی‌های دیگه شگون داره و زمستان پر برکتی رو نوید میده.

آداب و رسوم شب یلدا در استان مرکزی

آیین شب یلدا در استان مرکزی از قدیم در سه شب متوالی با عناوین شب “چله‌بزرگه”، “چله وسطی” و “چله‌کوچیکه” برگزار میشده و خویشان و دوستان دور هم جم شده و با هم صحبت میکنن. در شب‌ های چله فامیل ها دور کرسی چوبی جمع میشدن و به قصه‌های بزرگ تر ها گوش میدادن.

زنان و دختران روستایی غذا و تنقلات ویژه این شب رو مهیا میکردن. در سینی‌های قدیمی مسی، انواع میوه و تنقلات به ویژه هندوانه، انگور، تخمه و نخودچی و کشمش، و خرما رو مهیا میکردن. در این شب استثنایی بعد از صرف شام و خواندن دعای شکر در پای سفره، همگان در کنار هم، از شادی‌ها و غم‌ ها، موفقیت‌ها و اعتقاداتشون میگن.

آداب و رسوم شب یلدا در تبریز

مردم تبریز هم برای زنده نگه داشتن این شب به یاد موندنی برای خودشون آداب و رسوم ویژه‌ای دارن. اکثر مردم آذربایجان در شب یلدا هندوانه چله میخورن. در بیشتر شهر ها و روستاهای آذربایجان شرقی رسم بر اینه که کسانی که نامزد هستن در دوران نامزدی در این شب برای نامزدهای خود “خوانچه” طبق میفرستن.

محتویات خوانچه‌ ها عبارتنداز شیرینی، پرتقال، سیب، انار، هندوانه، آیینه و پارچه که با پولک و تور تزیین میشن. زمان غروب، زنان فامیل هدایایی به رسم یادگاری رو به خونه داماد میارن و به جشن و پای کوبی میپردازن.

آداب و رسوم شب یلدا در چهار محال و بختیاری

از اونجایی که مردم استان چهار محال و بختیاری شاهنامه رو از حفظ میدونن، در شب چله به خواندنش میپردازن. مردم این استان معتقدن که شیر، ماست، پنیر، کنجد، کدو تنبل، چغندر قند، کشک، آویشن و نان جو باعث شکوفایی در طول سال میشن و به همین علت در این شب حتما بر سر سفره گذاشته میشن.

آداب و رسوم شب یلدا در خراسان شمالی

از جمله آیین‌های شب یلدا در خراسان شمالی اینه که خانواده‌ ها در این شب‌ نشینی شب یلدا، دیوان حافظ رو میخونن. باز گویی خاطرات، قصه‌ گویی پدر بزرگ‌ ها و مادر بزرگ‌ ها هم یکی از مواردیه که یلدا رو برای خانواده‌ها دلپذیرتر میکنه. یکی دیگه از سنت‌ های قدیمی شب یلدا، چله بردن برای خانواده عروسه.

در مجله گل و گیاه رزفارست بخوانید:

بهترین راھنمای خرید برای شب یلدا

مدل ھای جدید سبد میوه برای شب یلدا!

ایده های گل آرایی مخصوص سفره شب یلدا + عکس

خرید باکس گل

سوالات متداول درباره شب یلدا در شهرهای مختلف ایران

خلاصه نکات مقاله شب یلدا در شهرهای مختلف ایران

شب یلدا یکی از شب ‌های مهم در ایران باستان بوده که رسم و رسومش برای ما تا حالا باقی مونده. آداب و رسوم شب یلدا در ایران متفاوته و در هر شهری با رسم و رسوم خاصی برگزار میشه. آیین شب یلدا یا شب چله، همراه با خوردن آجیل مخصوص، هندوانه، انار و شیرینی و میوه‌ های مختلفه که همه ی اونا جنبهٔ نمادین دارن و نشونه برکت، تندرستی، فراوانی و شادکامی هستن. ما در این مقاله از رزفارست سعی کردیم تا شما عزیزان رو با نحوه برگزاری شب یلدا در شهرهای مختلف ایران آشنا کنیم.